Achtergrond
Lisanne Tilma is als fysiotherapeut werkzaam bij Spectrum Leeuwarden en gespecialiseerd in het behandelen van gedrags- en emotionele problemen die pijn kunnen verergeren. Jarenlang werkte ze met patiënten met chronische pijn. Ze behandelde dagelijks vele patiënten met veel hard werk, en ze was gewend om heel verschillende reacties te krijgen op haar interventies. Ze hielp sommige mensen veel, maar anderen wisten niet meer wat ze hen de vorige week had geleerd. Het was erg repetitief, ze moest constant hetzelfde verhaal vertellen. Soms ging het goed, en 'paste' haar manier om chronische pijn uit te leggen bij een bepaalde patiënt en boekte ze vooruitgang. Op andere momenten realiseerde ze zich dat ze te veel uitleg zou geven en haar patiënten zou overweldigen, zodat ze niet zoveel vooruitgang boekten. Lisanne wist dat er een betere manier moest zijn om patiënten te helpen meer te weten te komen over hun pijn en wat ze eraan konden doen. Ze wist dat er een manier moest zijn waarop mensen de inhoud kunnen zien en ervaren in plaats van er alleen maar naar te luisteren.
Op een dag presenteerde Louis (een van de oprichters van Reducept) het VR ervaring bij Spectrum Leeuwarden en Lisanne vond het interessant. Het leek te kloppen: Reducept had enkele prijzen gewonnen voor Innovatie. Veel patiënten hadden transformerende verhalen over hun leven voor en na het leren over pijn en pijnbeheersingstechnieken via de Reducept VR ervaring. Lisanne is Reducept gaan gebruiken in haar praktijk. Ze merkte dat ze alle methoden had gebruikt die in de VR-game waren ingebouwd, maar met Reducept was de patiënt vrij om een paar verschillende manieren van werken uit te proberen en vast te houden aan degenen die 'klikten'. Lisanne kon kijken aan welke technieken de patiënte de voorkeur gaf, voordat ze haar fysiotherapie-oefeningen afstemde op de patiënt. Patiënten waren gelukkiger dan voorheen, de resultaten waren consistenter dan toen ze het allemaal zelf deed, en patiënten herinnerden zich wat ze hadden geleerd! Zou Reducept een waardevol hulpmiddel kunnen zijn om haar patiënten consistenter te behandelen?
Reducept gebruiken op het werk
Hoe goed het ook werkte voor patiënten, het moest passen in haar dagelijkse werk als fysiotherapeut. Een typische fysiotherapiesessie duurt 30 minuten. Dat is veel te weinig tijd om alle oefeningen in de Reducept VR-game door te spelen. In plaats daarvan begint Lisanne al haar patiënten op het onderdeel: zenuwbaan. Het is elke keer even lang, wat betekent dat Lisanne een introductie kan geven, de patiënt het onderdeel kan laten spelen en tijd heeft voor feedback in een sessie van 30 minuten. In de volgende sessies kan ze ervoor kiezen om de patiënt door de andere onderdelen te laten spelen. Om het makkelijker te maken heeft Lisanne de beschikking over een aparte ruimte in de praktijk zodat patiënten rustig de tijd kunnen nemen om oefeningen in VR te doen. Om de documentatie te stroomlijnen, gebruikt Lisanne het Reducept Dashboard om de door Reducept geregistreerde pijnscore van de patiënt voor en na de VR-training te controleren. Dit legt ze zoals gebruikelijk vast in het elektronisch patiëntendossier (EPD). - Ze kan zelfs wat papierwerk doen terwijl de patiënt in VR traint!
Wat voor patiënten kan je behandelen?
Lisanne gebruikt Reducept voor de behandeling van patiënten met chronische pijn, terugkerende pijn en syndromen zoals fibromyalgie en multiple sclerose. Ze gebruikt Reducept bij patiënten van alle leeftijden: ze heeft 10-jarigen en 90-jarigen behandeld, al geeft ze toe dat het wat makkelijker is om jongere mensen kennis te laten maken met VR. Hoe zit het met de mensen die denken dat hun pijn aleen maar fysiek is en niet openstaan voor psychosomatische behandeling? Lisanne zegt dat in haar ervaring Reducept goed werkt voor deze patiënten omdat ze kunnen leren door te doen. In plaats van uit te leggen hoe emoties, gedachten en aandacht pijn beïnvloeden, laat Lisanne ze eerst Reducept gebruiken. De overgrote meerderheid van de patiënten heeft een positieve eerste ervaring met VR. Daarna kan ze uitleggen hoe de VR-behandeling pijn kan behandelen door in te gaan op de cognitieve en emotionele triggers die pijn kunnen veroorzaken en verergeren.
Wat zijn de kosten?
Natuurlijk is Reducept niet zonder nadelen. De Nederlandse zorgverzekering vergoedt bijvoorbeeld de licentie en de kosten van de headset nog niet. Om dit tegen te gaan, schaalt de prijs van Reducept, zodat hoe meer je het gebruikt, hoe minder je betaalt. Door er veelvuldig gebruik van te maken en een aparte ruimte te hebben waar patiënten kunnen trainen, zoals Spectrum Leeuwarden dat heeft, kunnen de kosten laag blijven. De resterende kosten zijn volgens Lisanne niet zo'n groot probleem: “In sommige gevallen kun je tijd besparen, maar we verdienen er geen geld mee met gebruik op praktijk: we kunnen onze klanten beter helpen, dat is onze prioriteit. ”
Dat gezegd hebbende, is Spectrum Leeuwarden begonnen met het verhuren van VR-headsets zodat patiënten thuis met VR kunnen trainen, terwijl Lisanne via het Reducept Dashboard de pijnscores bijhoud. Ze rekenen €50/maand en vragen een aanbetaling van €250 om het risico van een kapotte headset te compenseren. Omdat het buiten de zorgverzekering valt, is het voor hen een significante inkomen geworden. Doordat patiënten thuis trainen, kunnen zij hun tijd in de praktijk effectiever besteden en ziet Lisanne uitstekende resultaten! Helaas moeten de huurkosten door patiënten worden gedekt. Toch is Reducept een efectief middel voor patiënten, en het is bijvoorbeeld veel veiliger dan het gebruik van opiaten om pijn te behandelen: Lisanne vindt daarom dat zorgverzekeraars de kosten van het gebruik van Reducept thuis zouden moeten vergoeden.
Longitudinaal onderzoek
Verbazingwekkend genoeg ervoer 77% van de patiënten die met Reducept waren getraind, pijnverlichting na een enkele sessie. Maar om een beter beeld te krijgen van de precieze impact van het gebruik van Reducept op patiënten over een langere tijd, voerde Lisanne gedurende een maand een haalbaarheidsonderzoek uit bij 55 patiënten. De resultaten waren bemoedigend: slechts een handvol leden had last van misselijkheid en duizeligheid, wat heel gewoon is bij mensen die VR voor het eerst proberen. Ongeveer twee-derde van de deelnemers gaf aan dat het gebruik van Reducept gedurende een maand hun kwaliteit van leven verbeterde. Over het algemeen merkte Lisanne op dat patiënten minder pijn, betere slaap, meer energie en minder stress ervoeren. Ze registreerden ook een hoger waargenomen vermogen om met pijn om te gaan en een gevoel mentaal sterker te worden. Inmiddels heeft Lisanne meer dan 200 patiënten met Reducept behandeld. Een aantal dat blijft groeien. Volgens Lisanne: "Fysio's zijn een geweldige plek om [chronische pijn] patiënten te onderscheppen voordat ze uiteindelijk moeten revalideren. [...] Ik gebruik altijd Reducept om uit te leggen hoe pijn werkt. Ook als je het niet voor elke sessie gebruikt, is het een goede kennismaking met andere behandelingen.”
Lisanne behandelde meer dan 200 patiënten met Reducept. Dit is haar verhaal.